Gertrude 'Ma' Rainey (1886 - 1939)


Ze was dan wel niet de allereerste blueszangeres die opnamen maakte, maar ze was wel zodanig belangrijk dat ze al snel “The Mother of the Blues” werd genoemd. Ma Rainey zong al zo'n twintig jaar voordat zij in 1923 haar eerste opname maakte. En met de stijgende populariteit van bluesplaten werd zij al snel een van de meest invloedrijkste zangeressen.


Gertrude Pridgett werd op 26 april 1886 geboren in Columbus, Georgia. Zij was de tweede van vijf kinderen van Thomas en Ella Pridgett, die uit Alabama afkomstig waren. Gertrude deed op 12- of 14-jarige leeftijd (daarover zijn de bronnen het niet eens) mee aan een talentshow en als deel van het koor van de First African Baptist Church begon zij op te treden in tentshows. Rond 1902 hoorde zij in een tent een meisje de blues zingen en deze stijl begon zij in haar repertoire op te nemen. 

Zij ontmoette een zanger/danser/komiek met de naam William 'Pa' Rainey, waarmee zij op 2 februari 1904 trouwde. Vanaf dat ogenblik trad zij op onder de naam 'Madame Gertrude Rainey' en later als 'Ma Rainey'. Zij traden beiden op in minstrel shows en toerden enkele jaren als onderdeel van F.S. Wolcott's Rabbit Foot Minstrels. Vanaf 1914 gingen zij onder de naam 'Rainey and Rainey, Assassinators of the Blues'. Terwijl zij in New Orleans overwinterden ontmoetten zij King Oliver, Louis Armstrong, Sidney Bechet en Pops Foster. De blues werd rond die tijd steeds populairder en Ma Rainey begon deze stijl steeds meer te vertolken


In deze periode kwam Rainey de jonge Bessie Smith tegen, een blueszangeres die ook al flink aan de weg timmerde. Er gaan geruchten dat Rainey Smith ontvoerde en haar dwong zich bij de Rabbit Foot Minstrels aan te sluiten, terwijl zij haar de blues leerde zingen. Maud Smith, de schoonzus van Bessie, bestrijdt deze bewering. Tegen 1920 was er een groeiende belangstelling voor blueszangeressen. De eerste zwarte vrouw, die opnamen maakte was Mamie Smith, terwijl Ma Rainey pas in 1923 werd ontdekt door J. Mayo Williams, producer voor Paramount Records. In december van dat jaar maakte zij haar eerste acht opnamen in Chicago. Onder deze opnamen waren “Bad Luck Blues”, “Bo-Weevil Blues” en “Moonshine Blues”.

In de volgende vijf jaar nam zij meer dan honderd songs op, terwijl Paramount haar uitgebreid promootte. Dit maakte haar beroemd door het hele zuiden van de VS. Daarnaast maakte zij in 1924 enkele opnamen met Louis Armstrong, waaronder “Jelly Bean Blues”, “Countin' The Blues” en “See See Rider”.


In datzelfde jaar maakte zij onder auspiciën van de Theater Owners Bookers Association (TOBA) een tournee door het zuiden en midwesten. Zij trad voor zowel zwart als blank publiek op. Tijdens deze tour werd zij begeleid door orkestleider en pianist Thomas Dorsey en zijn Wildcats Jazz Band. De tournee startte in april 1924 in Chicago en duurde – met onderbrekingen – tot 1928. Vanwege gezondheidsproblemen verliet Dorsey de band in 1926, waarop hij werd vervangen door pianiste Lillian Hardaway Henderson. Zij was de vrouw van Rainey's cornettist Fuller Henderson, die de bandleider werd.


Net als de andere bluesdiva's van haar tijd had Rainey een repertoire, dat bestond uit zowel pop- en minstrelsongs als blues. Maar haar stem was zwaarder en ruiger dan die van andere zangeressen. Daarnaast maakte zij niet alleen opnamen met orkesten, maar ook met jug bands, gitaarduo's en bluesmannen als Tampa Red en Blind Blake. 

Tegen het einde van de twintiger jaren van de vorige eeuw boetten de live vaudeville-acts aan populariteit in en verloren zij terrein aan de radio. Rainey was nog populaire genoeg dat zij opnamen kon blijven maken. Zij verdiende genoeg geld om een eigen bus, met haar naam erop, te kopen en ermee rond te reizen. In 1928 werkte zij weer met Dorsey samen en maakte zij nog twintig opnamen voordat Paramount het contract met haar beëindigde, omdat haar blues niet meer bij de tijd was. 


Ma Rainey keerde in 1935 terug naar haar woonplaats Columbus, Georgia, waar zij twee theaters opende, The Lyric en The Airdrome. In 1939 overleed zij in Rome, Georgia aan de gevolgen van een hartaanval.


Hoewel haar platencarrière slechts zes jaar duurde liet zij een prachtige catalogus achter. Enkele van haar nummer, zoals “C.C. Rider” en “Bo Weavil Blues” zijn regelrechte klassiekers geworden.Gertrude 'Ma' Rainey werd in 1983 opgenomen in de Blues Foundation's Hall of Fame en in 1990 in de Rock and Roll Hall of Fame.


Share by: